در طول چند دهه گذشته طلاق در سراسر جهان به شدت افزایش پیدا کرده است. زوج هایی که رابطه شان رو به سردی رفته اگر دارای فرزند باشند، ممکن است بر سر دوراهی طلاق و ادامه زندگی قرار بگیرند. زوجین بسیاری به خاطر بچه ها به زندگی سردشان ادامه می دهند و اما والدین دیگر طلاق را به عنوان تنها گزینه انتخاب می کنند. این تصمیم در حالی است که همه والدین نگرانی های زیادی در مورد فرزندشان دارند. از آینده نامعلوم، وضعیت زندگی بعد از طلاق تا عدم اطمینان برای نگهداری فرزندان. اما چیزی که کمتر مورد توجه قرار می گیرد تاثیر طلاق بر فرزندان از نظر روحی و روانی می باشد.
تاثیر طلاق بر فرزندان
بسیاری از محققان بر این عقیده اتفاق نظر دارند که اثر روانی طلاق بر کودکان ، متفاوت است. در حالی که طلاق برای همه کودکان استرس زا است. اما برخی سریعتر خود را با شرایط وفق می دهند و با جدایی احساس راحتی می کنند، چون احتمالا شرایط کودک پس از طلاق بهتر از قبل شده است.
خبر خوب این است که والدین می توانند اقداماتی برای کاهش اثرات روانی طلاق بر روی کودکان انجام دهند. چند راهکار حمایتی والدین میتواند کمک بسیاری به بچه ها در تغییرات ناشی از طلاق باشد.
اولین سال پس از طلاق سخت ترین است
تحقیقات نشان داده است که بچه ها در طول سال اول یا دوم پس از طلاق بیشترین سختی را پشت سر می گذارند. کودکان ممکن است دچار اضطراب، خشم، اضطراب و بی اعتمادی شوند. همچنین کودکان طلاق ممکن است مشکلات ارتباطی داشته باشند. اما بسیاری از بچه ها به نظر می رسند که زود به تغییرات روال زندگیشان پی میبرند و با زندگی جدید راحت کنار می آیند.
با این حال، برخی هرگز «عادی» به نظر نمی آیند. این درصد کوچک از کودکان ممکن است پس از طلاق والدین خود، مشکلات مادام العمری را تجربه کنند.
تاثیر روانی طلاق بر کودکان و نوجوانان
طلاق باعث آشفتگی های عاطفی زیادی برای کل خانواده می شود، اما برای بچه ها، وضعیت می تواند کاملا ترسناک و ناامید کننده باشد:
- بچه های کوچک اغلب می خواهند بدانند که چرا باید بین دو خانه حرکت کنند. آنها ممکن است نگران باشند که اگر والدینشان همدیگر را دوست نداشته باشند، دیگر او را هم دوست ندارند.
- کودکان مدرسه ای ممکن است تصور کنند که طلاق تقصیر آنهاست. آنها ممکن است از والدین خود بترسند و یا مدام تصور کنند که کار اشتباهی انجام داده اند.
- نوجوانان ممکن است در مورد طلاق و تغییراتی که ایجاد شده بسیار ناراحت باشند. آنها احتمالا یکی از والدین یا هر دو را سرزنش می کنند.
تاثیرات شدید بر کودکان طلاق
پس از طلاق کودکان ممکن است با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنند، البته این مشکلات در همه بچه ها بروز نمی دهد.
- طلاق برای کودکان معمولا به این معناست که بچه ها رابطه روزانه با یکی از والدین (اغلب پدر) را از دست می دهند. رابطه ی کاهش یافته بر روی کودک تأثیر می گذارد. محققان دریافته اند که بسیاری از کودکان پس از طلاق کمتر با پدرشان احساس راحتی دارند.
- طلاق همچنین بر رابطه کودک با والدین نزدیک (اغلب مادران) تاثیر می گذارد. مطالعات نشان داده که مادران اغلب پس از طلاق کمتر حامی فرزندان هستند و محبت کمتری دارند. علاوه بر این نظم و انضباط آنها پس از طلاق کمتر شده است.
- برای بعضی از کودکان، جدایی والدین سخت ترین بخش نیست. در عوض، عوامل استرس زا، دلایل جدی تر طلاق است. تغییر مدرسه، رفتن به یک خانه جدید و زندگی با پدر و یا مادری تنها که احساس خستگی و افسردگی می کند، تعدادی از مسائلی است که طلاق را دشوار می کنند.
- مشکلات مالی یکی از مهمترین مشکلات پس از طلاق است. بسیاری از خانواده ها باید به خانه ی کوچکتر یا محله های پایین تر تغییر مکان دهند که این در روحیه کودکان تاثیر دارد.
- طبق گزارشات اغلب والدین طی چهار تا پنج سال پس از طلاق دوباره ازدواج می کنند. این به این معنی است که بسیاری از کودکان طلاق مدام در معرض تغییرات ناخواسته هستند. و زمانی که هر دو والدین ازدواج می کنند، فشار بیشتری به بچه ها تحمیل می شود. البته نرخ شکست در ازدواج های دوم بالاتر از ازدواج های اول است، این یعنی کودکان در طول سالها ممکن است چندین جدایی را تجربه کنند.
در ادامه مشکلات احتمالی که ممکن است کودکان طلاق تجربه کنند را خواهید دید.
طلاق خطر مشکلات بهداشت روانی را افزایش می دهد
طلاق ممکن است خطر ابتلا به مشکلات روانی در کودکان و نوجوانان را افزایش دهد. صرف نظر از سن، جنسیت و فرهنگ، در کودکان طلاق تجربه مشکلات روانی افزایش می یابد.
طلاق ممکن است یک اختلال در کودک ایجاد کند که طی چند ماه حل می شود. اما مطالعات نشان می دهد افسردگی و میزان اضطراب در کودکان طلاق زیاد است.
طلاق مشکلات رفتاری را افزایش می دهد
کودکان طلاق ممکن است مشکلاتی از قبیل اختلالات رفتاری، بزهکاری و رفتار تکانشی را بیشتر از فرزندان دو والدینی تجربه کنند. علاوه بر افزایش مشکلات رفتاری، کودکان پس از طلاق ممکن است درگیری های بیشتری با همسالان خود داشته باشند.
کودکان طلاق ممکن است عملکرد علمی کمتری داشته باشد
کودکان از خانواده های طلاق به طور علمی کار نمی کنند. مطالعات نشان می دهد که بچه های طلاق در آزمون های علمی کمتر موفق می شوند.
بچه های طلاق بیشتر در معرض خطر هستند
نوجوانانی که والدینشان طلاق گرفته اند بیشتر احتمال دارد که در رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد و بیماری های جنسی زودرس شرکت کنند.
مشکلاتی که ممکن است در بزرگسالی به وجود آید
برای یک اقلیت کم از کودکان، اثرات روانی طلاق ممکن است طولانی مدت باشد. در برخی مطالعات، طلاق والدین در مشکلات بهداشت روانی، مسائل مربوط به مصرف مواد و بستری های روانپزشکی در دوران بزرگسالی مرتبط است.
بسیاری از مطالعات شواهدی را نشان می دهند که طلاق والدین می تواند به موفقیت های کمتر در دوران نوجوانی و جوانی از نظر تحصیل، کار و روابط عاشقانه مربوط باشد. بزرگسالانی که طلاق را در دوران کودکی تجربه کرده اند، دارای تحصیلات پایین، پیشرفت های کم شغلی و مشکلات اقتصادی هستند.
راه های کاهش مشکلات کودکان بعد از طلاق
والدین نقش مهمی در کاهش مشکلات کودکان طلاق دارند. در اینجا برخی از استراتژی هایی که می تواند مشکلات روانشناختی طلاق را بر روی کودکان کاهش دهد، لیست کرده ایم:
با فرزند رفتار مسالمت آمیز داشته باشید
درگیری شدید بین والدین، اضطراب کودکان را افزایش می دهد. خصومت آشکار، نظیر فریاد و تهدید یکدیگر، با مشکلات رفتاری در کودکان مرتبط است. حتی تنش جزئی نیز باعث اختلال در رفتار کودک می شود.
کودکان را وسط قرار ندهید
اینکه از کودک بخواهید یکی از والدین را انتخاب کند و یا رابط قرار دادن کودک برای پیام رساندن، کار مناسبی نیست. در این موارد کودک در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب قرار می گیرد.
رابطه سالم با فرزندتان را حفظ کنید
ارتباط مثبت والدین با فرزندان و کاهش سطح درگیری ها تاثیر مثبتی بر کودکان طلاق دارد. یک رابطه سالم با کودک باعث افزایش عزت نفس و عملکرد تحصیلی بهتر بعد از طلاق می شود.
انضباط را فراموش نکنید
با توجه به سن فرزندتان قوانین مربوط را تعیین کنید. مطالعات نشان می دهد که پس از طلاق والدین در رابطه با فرزند سخت گیری کمتری دارند. وضع قوانین و انضباط باعث کاهش میزان بزهکاری و بهبود عملکرد تحصیلی می شود.
از نزدیک بر نوجوانان نظارت کنید
هنگامی که والدین توجه دقیقی به آنچه که نوجوانان انجام میدهند، داشته باشند، کمتر احتمال مشکلات رفتاری پس از طلاق وجود دارد. این بدان معنی است که احتمال استفاده از مواد مخدر و مشکلات تحصیلی کمتر می شود.
فرزندتان را توانمند کنید
كودكانی كه در توانایی خود شک دارند و یا خود را قربانی می دانند، بيشتر احتمال دارد كه مشكلات سلامت روان را تجربه كنند. به فرزندتان آموزش دهید که او توانایی های ذهنی زیادی دارد که باید آنها را پرورش دهد.
مهارت های مقابله ای خاص را آموزش دهید
کودکانی که مهارتهای خاص مانند مهارت های حل مسئله و مهارت های بازسازی شناختی دارند، نسبت به طلاق سازگاری بیشتری دارند. فرزندتان را به نحوی صحیح مدیریت کنید تا افکار، احساسات و رفتارهایش را مدیریت کنید.
به فرزندتان احساس امنیت و اطمینان دهید
ترس از رها شدن و نگرانی در مورد آینده می تواند باعث اضطراب زیادی شود. دادن امنیت می تواند خطر ابتلا به مشکلات روانی را در کودک کاهش دهد.
در برنامه های آموزش والدین شرکت کنید
برنامه های زیادی برای کمک به کاهش تاثیر طلاق در کودکان وجود دارد. والدین باید در کلاس های روانشناختی مختلف شرکت کنند تا بهتر بتوانند به کودکانشان کمک کنند.
به دنبال مشاوره حرفه ای برای خودتان باشید
کاهش سطح استرس شما می تواند کمک زیادی به کودک شما باشد. یک مشاوره طلاق کمک زیادی به کاهش مشکلات شما بعد از طلاق خواهد داشت.
یک مشاوره کودک در کنار خود داشته باشید
با یک مشاوره کودک صحبت کنید. نگرانی های خود را بازگو کنید و نظر او را در مورد اینکه آیا فرزندتان نیاز به پشتیبانی حرفه ای دارد یا خیر، جویا شوید. درمان حرفه ای به کودک شما کمک می کند که احساسات خود را مدیریت کند و همچنین نحوه رفتار در خانواده را اصلاح می کند.
والدین با مطالعه و مشورت با یک مشاوره می توانند تاثیر طلاق بر فرزندان را تا حد زیادی کاهش دهند. گروه مشاوره خانواده نیک همراه با مشاوره های حضوری، تلفنی و آنلاین همراه مناسبی برای زوجین پس از طلاق می باشد.
021-28424894