طلاق در دوران عقد موضوع مهمی است. به باور کارشناسان بیش از ۲۰ درصد از طلاق‌ها در دوران عقد اتفاق می‌افتند؛ دوران عقد می‌تواند یکی از زیباترین دوره‌های زندگی باشد. شما بالاخره با فرد موردعلاقه‌تان ازدواج‌کرده‌اید و رسماً همسر او هستید، می‌خواهید همه لحظات تلخ و شیرین را با او شریک باشید و زندگی جدیدی را در کنار او آغاز کنید؛ اما داستان همیشه به‌آسانی طبق این روال پیش نخواهد رفت. در دوران عقد نگرانی‌ها و اختلافات جدیدی برای عروس و داماد ایجاد خواهد شد.
چرا در دوران عقد، طلاق اتفاق می افتد؟
تأثیر عدم امنیت مالی و تغییرات شدید اقتصادی در طلاق‌های دوران عقد را در چند بعد می توان بررسی کرد.
یکی از پیامدهایی که باعث افزایش موارد طلاق در دوران عقد در سال‌های گذشته شده است، ماجرای تغییرات نرخ ارز و تورم چند برابری قیمت‌ها بوده است.
افزایش چند برابری قیمت‌ها باعث شد که جوانانی که در روزهای خوش دوران عقد به سر می‌بردند و در حال تدارک برنامه‌های ازدواج بودند، به ناگاه متوجه شوند که با این پس‌اندازی که برای تهیه منزل مستقل و هزینه ازدواج و خرید جهیزیه در نظر گرفته‌اند، نمی‌توانند از پس این قیمت‌های جدید بربیایند و این مسئله جوانان را با بهت و سرخوردگی روبرو کرد و باعث شد برخی به دلیل اینکه نمی‌توانند از پس برآوردن هزینه‌های تشکیل زندگی بربیایند، به‌طورکلی از خیر ازدواج بگذرند و طلاق را به‌عنوان راه‌حل فرار از این مشکل برگزینند.
تأثیرات اقتصادی در طولانی شدن دوران عقد
مشکلات اقتصادی از جهت دیگری هم باعث افزایش طلاق شد، به‌این‌ترتیب که برخی از جوانان زمانی که دیدند در زمان مقرری که پیش‌ازاین درباره‌اش به توافق رسیده‌اند، نمی‌توانند مراسم عروسی را برگزار کنند، تصمیم گرفتند که زمان ازدواج را به تعویق بیندازند. تعویق زمان عروسی و طولانی شدن دوران عقد هم که یکی از عوامل افزایش اختلاف‌ها است.
نمایان شدن مشکلات شخصیتی بعد از عقد
عدم شناخت کافی و صداقت کلامی و رفتاری، یکی از دلایلی ست که دوام ازدواج را در دروان عقد تهدید می‌کند. برخی از افراد پس از ازدواج به ناگاه روی دیگری از شخصیت خود را نمایان می‌کنند و رفتارهایی را بروز می‌دهند که ناقض ادعاهای پیش از عقدشان است.
از سوی دیگر به‌مرورزمان برخی از زوجین دیگر اشتیاق روز اول خود را ندارند و این مسئله باعث می‌شود که متوجه عیب‌هایی از طرف مقابلشان بشوند که تا پیش آن نمی‌دیدند. در چنین شرایطی افراد همسرشان را فردی می‌یابند که شباهتی به کسی که در تصورشان بوده ندارد.
ازدواج زودهنگام و خطر طلاق
برخی از والدین با محدودیت‌های بیش‌ازحد امکان شناخت طرفین پیش از عقد را از میان ببرند و کار را به‌جایی برسانند که دختر و پسر برای رهایی از محدودیت‌های بی‌مورد والدین تن به عقدی زودهنگام بدهند و زمانی پی به شخصیت یکدیگر ببرند که دیگر دیر شده است.
از جهتی برخی از خانواده‌ها به دلیل اینکه آشنایی پیش از عقد را خطرناک می‌پندارند، حتی اجازه اینکه طرفین بتوانند در جلساتی به گفتگو و شناخت هم بنشن‌اند را هم نمی‌دهند و الزام آن‌ها به عقد زودهنگام می‌تواند آغازی برای یک طلاق در دوران عقد زودهنگام باشد.
شرایط طلاق در دوران عقد
در دوران عقد به دلیل اینکه طرفین هنوز زیر یک سقف نرفته‌اند اثبات عصر و حرج دشوار است. درصورتی‌که طلاق توافقی نباشد و زوج نیز رضایت به طلاق نداشته باشد، اگر زن بخواهد در دوران عقد طلاق بگیرد باید یکی از شروط دوازده‌گانه عقد وجود داشته باشد. البته اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد می‌تواند از همسر خود جدا شود.
شروط ضمن عقد چیست؟
شروط ضمن عقد که در صورت امضای مرد، زن می‌تواند با اثبات آن‌ها طلاق بگیرد به این شرح است:
- خودداری شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه
- بدرفتاری غیرقابل‌تحمل مرد با زن و فرزندان
- بیماری خطرناک غیرقابل درمان مرد که سلامت زن را به خطر اندازد
- دیوانه بودن مرد زمانی که امکان فسخ نباشد
- اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن لطمه زند
- محکومیت به حبس در حال اجرا از پنج سال به بالا
- اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی لطمه زند
- ترک بدون علت زندگی یا غیبت یکسره شش‌ماهه بدون دلیل موجه
- اجرای هر نوع مجازاتی برای مرد که آبروی زن را به خطر اندازد
- بچه‌دار نشدن مرد پس از پنج سال
- ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر
لازم به ذکر است که در دوران عقد طرفین می‌توانند طلاق توافقی گیرند که منوط به توافق طرفین است و آن‌ها در خصوص مهریه و نفقه با یکدیگر به توافق می‌رسند.
مهریه در دوران عقد
در مورد مهریه در دوران عقد لازم به ذکر است که در این زمان هم مهریه به زن تعلق می‌گیرد. با این تفاوت که اگر در این دوران نزدیکی رخ نداده باشد و زوجه باکره باشد مهریه نصف می‌شود اما در غیر این صورت زوجه مالک کل مهریه است.
البته در دوران عقد اجرت‌المثل، حضانت و نحله قابل‌طرح نیست و جایی ندارد و فقط بحث مهریه و نفقه مطرح است. اگر زوجه باکره باشد و طلاق بگیرد می‌تواند با در دست داشتن گواهی باکرگی خود نسبت به دریافت شناسنامه جدید بدون نام همسر قبلی اقدام کند.
بر طبق ماده 1133 قانون مدنی مرد هر وقت بخواهد می‌تواند همسر خود را طلاق دهد و حق طلاق با او است. بااین‌وجود، درصورتی‌که زن شرایطی را که قبلاً در عقدنامه تعیین‌شده ایفا نکند مرد می‌تواند از این دلیل هم برای طلاق بهره ببرد.
به‌عنوان‌مثال اگر قبل از ازدواج زن دارای بیماری پنهانی باشد که اساس و پایه زندگی را متزلزل کند و آن را از مرد پنهان کرده باشد به‌عنوان فریب در ازدواج است و درنتیجه طلاق صادر می‌شود؛ اما درهرصورت بدون هیچ دلیل هم مرد می‌تواند همسر خود را طلاق دهد. البته مرد بعد از طلاق باید نصف دارایی خود که بعد از زندگی مشترک به دست آورده را به نام زن کند مشروط به اینکه:
- طلاق به درخواست مرد باشد.
- تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نباشد.
پیشگیری از ایجاد اختلافات و طلاق در دوران عقد
اختلافاتی که ممکن است دعوا و درگیری زیادی ایجاد کند و مانعی برای ادامه ارتباط و حتی جدایی در دوران عقد شود. اگرچه با توجه به هیجانات اولیه شروع دوران متأهلی، بسیاری از اختلافات در این دوران طبیعی و قابل‌حل است. درواقع زوج با فراگیری مهارت‌های ارتباطی و مشاوره می‌توانند بسیاری از سو تفاهم‌ها را برطرف کرده و از بروز دعوا و درگیری در دوران عقد جلوگیری کنند.
راه‌حل‌ها و راهکارهای حل اختلاف در دوران عقد و نامزدی:
روانشناسان و متخصصان حوزه خانواده و ازدواج می‌گویند:
- سعی کنید انتظارات مالی و عاطفی خود را متناسب با شناختی که از روحیات و شرایط طرف مقابل خود به دست آورده‌اید واقع‌بینانه تنظیم کنید.
- صداقت داشته باشید. با داشتن صداقت می‌توانید برای طرف مقابل اعتماد و اطمینان خاطر ایجاد کنید.
- نقاط قوت طرف مقابل را با تشویق و تقدیر تقویت کنید و سعی در پذیرش نقاط ضعفی داشته باشید که وجود آن در هر شخصی طبیعی است.
- با روابط گرم و صمیمی، عشق و محبت را در یکدیگر تقویت کنید تا بتوانید رابطه عاطفی عمیقی ایجاد کنید.
- خانواده‌ها باید به فرزندان برای درک نیازها و توقعات همسر خود کمک کنند و مانع از بروز مشکلات شوند.
