انسان‌ها همواره در روابط اجتماعی خود با چالش‌هایی روبرو هستند. یکی از اصلی‌ترین آن‌ها، نداشتن توانایی برای نه گفتن است. افراد به دلایل مختلفی ممکن است نتوانند در برابر خواسته‌ها و سوالات دیگران مقاومت کنند و به آن‌ها نه بگویند. این دلایل هرچه که باشند، می‌توانند فشارهای روانی را به آن‌ها وارد کنند.
این‌که بتوانید به خواسته‌های دیگران به‌درستی نه بگویید، یک هنر است. ما در این مطلب با بررسی یک سری راهکار به شما کمک می‌کنیم تا آن را به بهترین شکل بیاموزید. پس تا انتها با ما بمانید.
چرا بله گفتن به دیگران می‌تواند به افراد آسیب بزند؟
دلیل تشویق افراد به مقاومت در برابر خواسته‌های نامعقول دیگران و نه گفتن به آن‌ها، آسیب‌ها و پیامدهای مختلفی است که این کار به‌دنبال دارد. تعدادی از عواقب آن را برای این‌که با اهمیت این موضوع آشنایی پیدا کنید، مورد بررسی قرار می‌دهیم.
افزایش استرس
شما با قبول خواسته‌های دیگران در حالی که تمایلی به این کار ندارید، تنها بار و فشار مضاعفی را به خودتان تحمیل خواهید کرد. اضطراب، دردهای عضلانی و بی‌خوابی تنها تعدادی از پیامدهای آن هستند که می‌توانند استرس را با خود به ارمغان بیاورند.
افزایش سواستفاده افراد
شما در طول شبانه روز با افرادی مواجه هستید که رفتار تمام آن‌ها با شما ناشی از حسن نیت نیست. اما باید این حقیقت را بپذیرید که آن‌ها به خواسته‌های خود بیش از شما اهمیت می‌دهند. به‌همین دلیل زمانی که متوجه شوند شما توانایی نه گفتن را به آن‌ها ندارید، با درخواست‌های بیشتری به سراغتان می‌آیند.
اگر شما نتوانید در برابر این دسته از افراد مقاومت کنید، آن‌ها از شما به‌عنوان ابزاری برای فرار از بار مسئولیت‌های خود استفاده خواهند کرد.
اتلاف زمان
عمر هریک از ما محدود بوده و فرصت 24 ساعته ما در طول شبانه روز هم از آن محدودتر است. اولین اولویت شما باید بهره‌مندی کامل از وقتتان در راستای خواسته‌ها و منافع خودتان باشد. اما اگر به هر خواسته‌ای از دیگران بله بگویید، مجبور خواهید شد تا زمان زیادی را به آن‌ها اختصاص دهید و از برنامه‌های خود چشم‌پوشی کنید.
کاهش تمرکز
نه گفتن می‌تواند پیامدهای مختلفی داشته باشد که کاهش تمرکز یکی از آن‌ها است. شما زمانی که تمرکز کافی نداشته باشید، نمی‌توانید از عهده انجام وظایف و کارهای روزمره‌تان بربیایید. قبول خواسته‌های دیگران شما را به عجله برای انجام تمام کارها وا می‌دارد و می‌تواند ذهن شما را به‌راحتی مشغول کند.
برای این‌که تمرکزتان را از دست ندهید، باید اولولیت‌بندی مشخصی برای کارهایتان داشته باشید. در این‌صورت از قبول درخواست دیگر افراد امتناع خواهید کرد و خواهید توانست با دقت کامل به انجام امور مربوط به خود بپردازید.
اتلاف انرژی
تمام کارهایی را که در طول شبانه روز انجام می‌دهید، یک میزان از انرژی شما را می‌گیرند. پذیرش درخواست و اوامر دیگران نیازمند اختصاص دادن انرژی برای انجام آن‌ها است. در این‌صورت شما توان خود را برای کارهایی خواهید گذاشت که در راستای خوشحالی شما نیستند. به این ترتیب با نه گفتن به خواست افراد از اتلاف انرژی خود و احساس خستگی و ناراحتی جلوگیری خواهید کرد.
چطور نه بگوییم؟
تا این‌جا بررسی کردیم که قبول درخواست‌های دیگران، می‌تواند چه پیامدهایی را با خود به همراه داشته باشد. اما چطور باید نه بگویید؟ در ادامه 8 راه نه گفتن را با یکدیگر بررسی می‌کنیم.
شناخت اهداف و خواسته‌های خود
شما تا زمانی که با خواسته‌ها و اهداف خود آشنایی نداشته باشید نمی‌توانید تشخیص دهید چه زمانی باید نه بگویید و درخواست افراد را در چه موقعیتی قبول کنید. شناخت خوب از خودتان کمک می‌کند تا دلیل نه گفتن خود را با دلیل و منطق به افراد ثابت کنید.
شما برای شناخت خودتان باید مهارت خودآگاهی‌تان را به کمک مشاوران و متخصص افزایش دهید و به اهدافتان نزیک شوید. با کمک یک مشاوره فردی می‌توانید به این هدف بهتر برسید.
فکر کردن به پیامدهای احتمالی بله گفتن
هر رفتاری را که ما از خودمان نشان دهیم، پیامدهایی را با خود به‌همراه خواهد داشت. بنابراین قبل از گرفتن هر تصمیمی و دادن هر جوابی به دیگر افراد، باید به عواقب آن فکر کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا بهتر درباره پاسخ به درخواست دیگران تصمیم بگیرید.
فکر کردن به عواقب احتمالی نه گفتن به دیگران
یکی از دلایلی که افراد نسبت به جواب منفی دادن به دیگران تردید دارند، پیامدهای آن است. کسی که از شما درباره موضوعی درخواست می‌کند، ممکن است یکی از عزیزان شما باشد یا فردی که برای او ارزش خاصی قائل هستید. به این ترتیب احتمال دارد فکر کنید گفتن نه به آن‌ها دلخوری‌هایی را با خود به‌دنبال دارد.
آدم‌هایی که با آن‌ها سروکار دارید، روحیات متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند. اما اگر آن‌ها درک درستی از شما، توانایی‌ها و موقعیتتان داشته باشند، در صورت شنیدن جواب مناسب منفی، تصور بدی از شما پیدا نخواهند کرد. بنابراین لازم نیست برای از دست ندادن احتمالی دیگران، از نه گفتن به آن‌ها امتناع کنید.
پاسخ منفی دادن به دیگران کار اشتباهی نیست. اگر بتوانید این کار را در کمال احترام و صداقت انجام دهید، هیچ عواقب احتمالی بدی برای شما و روابطتان با دیگران نخواهد داشت.
پیدا کردن بهترین روش برای گفتن نه
ممکن است رابطه افراد با شما پس از شنیدن پاسخ منفی‌تان نسبت به درخواست آن‌ها، دستخوش تغییر شود. دلیل بله گفتن بسیاری از مردم به دیگران نیز همین است. به‌همین علت اگر شما می‌خواهید با نه گفتن خود رابطه‌تان را تحت تاثیر قرار ندهید، باید بهترین راه را برای این کار پیدا کنید.
راههای مختلفی برای پاسخ منفی دادن به افراد وجود دارد و شما باید برای جلوگیری از پیامدهای منفی، بهترین را با توجه به نوع رابطه‌تان انتخاب کنید. صحبت حضوری، برقراری رابطه از طریق تماس، پیامک یا ایمیل تعدادی از روش‌هایی است که می‌توانید امتحان کنید.
صحبت صریح و به دور از حاشیه‌سازی
بسیاری از افراد فکر می‌کنند برای باورپذیری و مورد قبول واقع شدنشان، باید نه گفتن را با یک داستان و حاشیه‌پردازی تمرین کنند. در حالی که بهترین راه برای دادن پاسخ منفی، صراحت است. شما زمانی که رک حرف بزنید و جواب خود را بدون هیچ توضیحی بدهید، فرصتی را به طرف مقابلتان برای اصرار نخواهید داد.
رفتار محترمانه
این‌که رفتار شما در نظر طرف مقابلتان محترمانه یا غیرمحترمانه باشد، ارتباطی با پاسخی که به او می‌دهید ندارد. نحوه بیان شما تعیین می‌کنند که در کدام یک از دسته بندی‌های اخلاقی قرار می‌گیرید. اگر افراد از شما درخواستی می‌کنند به معنای آن نیست که شما در رتبه بالاتری نسبت به آن‌ها قرار دارید. به‌همین دلیل از پرخاشگری پرهیز کنید و نه گفتن را در کمال احترام یاد بگیرید.
پیشنهاد یک جایگزین
در بسیاری از مواقع دیگران از شما درخواست‌هایی دارند که فراتر از توانایی یا زمان شما است. در چنین شرایطی اگر شما تمایل به کمک کردن به آن‌ها را داشته باشید، می‌توانید پیشنهاد انجام یک کار ساده‌تر را بدهید. حتی می‌توانید افرادی را معرفی کنید که فکر می‌کنید آمادگی و توان راهنمایی آن‌ها را دارند.
شما می‌توانید حسن نیت خود را با ارائه یک راهکار دیگر به این افراد نشان دهید. این کار تعهدی را برای شما ایجاد نخواهد کرد و در صورتی که راه حل جدید شما برای آن‌ها مناسب نباشد، برای آن‌ها ناراحتی ایجاد نخواهد کرد.
تردید بین بله و نه گفتن
در بسیاری از مواقع با در نظر گرفتن تمام عواقب و پیامدها، به جواب واضحی برای درخواست افراد نمی‌رسید. زمانی که هیچ جواب مستقیمی به ذهنتان نمی‌رسد، تمام عواقب و پیامدهای هر دو جواب مثبت و منفی را بررسی کرده و سپس آن‌ها را یادداشت کنید. نوشتن برای رسیدن به جواب کمک خوبی می‌کند.
یکی از چیزهایی را که می‌توانید هنگام یادداشت برداری به آن توجه کنید، دلایلی است که می‌خواهید برای آن فرد بیاورید. منطقی یا غیرمنطقی بودن پاسخ‌هایتان کمک می‌کنند تا زودتر به نتیجه برسید که چه پاسخی مناسب است.
بعد از نوشتن تمام پیامدها و دلایلتان، خودتان جواب مناسب را پیدا خواهید کرد. به این ترتیب خواهید توانست برای نه گفتن به دیگران دلایل منطقی داشته باشید یا خیال خودتان را راحت کنید که دادن جواب مثبت، پیامد منفی برایتان نخواهد داشت.
سخن نهایی
در عصر جدید و با شناسایی چیزهایی که می‌توانند بر روان افراد تاثیر منفی بگذارند، روانشناسی به کمک افراد آمده است. یکی از چالش‌هایی را که این علم توانسته است شناسایی و حل کند، نداشتن توانایی در دادن پاسخ منفی به دیگران است.
افراد دلایل مختلفی برای امتناع از دادن پاسخ منفی به دیگران دارند. برای آن‌که بتوانید به دیگران جواب منفی بدهید، باید بدانید که بله گفتن به آن‌ها چه پیامدهای منفی را با خود برای شما به همراه خواهد داشت. به‌عنوان مثال بزرگترین آن، افزایش استرس و فشارهای روانی بر شما است.
در بسیاری از مواقع با عواقب بله گفتن به درخواست‌های افراد آشنا هستید اما ممکن است ندانید باید چطور به آن‌ها جواب منفی بدهید. نه گفتن یک هنر است که باید آن را با یک سری تمرین‌های روانشناسی در زندگی خود به‌کار بگیرید.
فراموش نکنید شما به سایرین هیچ توضیحی بدهکار نیستید. پس نسبت به خواسته‌هایتان روشن باشید و در صورتی که انجام کاری انرژی زیادی را از شما می‌گیرد، به افراد به‌صورت صریح جواب منفی بدهید. اما در نظر داشته باشید چنین پاسخی به‌معنای برتری شما نسبت به دیگران نیست. بنابراین نباید رعایت احترام دیگران را فراموش کنید.
در روابط عاطفی و زوجی، همیشه موافق بودن و پذیرش خواسته های شریکتان می تواند آسیب زننده باشد پس بهتر است هنر نه گفتن را بیاموزید و به کار ببرید. در این میان همراهی یک روانشناس در این مسیر به شما کمک می کند. گروه مشاوره نیک همراه با مشاوره های حضوری، آنلاین و تلفنی نقش مهمی در بهبود شرایط زوجین و حل اختلافات بر عهده دارد.
021-28424894
