زودرنجی در کودکان، حاصل یک زخم روحی است!

زخم‌های کودکان ممکن است از ۴ (ت) آسیب‌رسان (تهدید، تحقیر، توهین، تمسخر) حاصل شده باشد.

پرسش: دختری پنج ساله دارم که خیلی زود رنج است و سر هر موضوعی سریع گریه می کند و واکنش نشان می دهد و به جواب منفی من عکس العمل نشان می دهد و زود عصبی می شود و جیغ می زند و گریه می کند.

پاسخ: زودرنجی در هر سنی حاکی از زخمی است که مرتب تحریک می‌شود، یعنی به هر دلیلی، فرزند شما از زخمی روحی رنج می‌برد. این زخم‌ها ممکن است از ۴ (ت) آسیب‌رسان (تهدید، تحقیر، توهین، تمسخر) حاصل شده باشد.

آیا شما و همسرتان بیش از این که او را تشویق کنید، تنبیه می‌کنید؟

مهم‌ترین مسئله برای کودک، پر بودن بانک عاطفی است، یعنی اینکه احساس کند که دوستش دارند. برای این کار، تکلیف زمان کیفی را به شما پیشنهاد می‌کنم. شما به عنوان مادر حتماً اگر در اوج خستگی هم باشید، حتماً به فرزندتان غذایی می‌دهید و او را گرسنه نمی‌گذارید، ولی گاهی فرزند ما، از گرسنگی روحی رنج می‌برد. برای اینکه فرزند دلبندمان دچار گرسنگی روحی نشود، غذای روح که همان آغوش و بازی و محبت است را پیشنهاد می‌کنم. حتماً هر روز حداقل نیم ساعت را باید با او، فعالیتی که خودش دلش می‌خواهد داشته باشید.

جیغ و گریه و زود عصبی شدن حاکی از این است که سیستم استرس فرزند شما حساس شده است و هر فشار کوچک را هم بیش برآورد می‌کند و واکنش بزرگ نشان می‌دهد. دلیل عصبی بودن بچه‌ها می‌تواند، احساس غم و تنهایی، خستگی، حوصله سر رفتن، فضای متشنج خانه، دعوای پدر و مادر، توقع زیاد از کودک، گرسنگی، کم خوابی و … باشد. علت زمینه ای را پیدا کنید و در رفع آن بکوشید. سلامت و مهر.

کار دیگری که می‌توانید انجام بدهید، تلخ گیری است. یعنی تحمل هیجانی خودتان را بالا ببرید. اگر کودک شما از مساله ای پریشان شده و آن را با شما مطرح می‌کند، شما تلخی آن را بگیرید و آن مسئله ناراحت کننده را درون خودتان نگهدارید و به شکل قابل تحمل تری به فرزندتان برگردانید.

مسئله دیگر، حال خود شماست. تحقیقات ثابت کرده استت که خشونت مادر، سبب عصبی شدن و خشونت کودک می‌شود. حال خودتان چطور است؟ اگر عصبی، افسرده، مضطرب هستید حتماً برای درمان خودتان اقدام کنید.

دلایلی که لجبازی کودکان را تشدید می کند:

  1. کودک دلش میخواهد که والدین با او بازی کنند ولی پدر و مادر یا وقت ندارند یا حوصله
  2. خشم درونی کودک ناشی ازاضطراب و تنش ها
  3. دلخوری کودک از والدین چون کودک منطق ندارد
  4. تناقضات رفتاری والدین مثلا یه روز حالمان خوب است و با او بازی میکنیم و وقتی حالمون بد است حوصله بازی نداریم
  5. مشکلات فیزیکی مثل گرسنگی، خستگی، خواب
  6. عدم توجه کافی به کودک
  7. توجه بیش از اندازه به کودک و دخالت در بازیها و کارهایش
  8. ناکامی اگر به کودک بگیم تو نمیتونی تو بلد نیستی کودک ناکام میشود
  9. انتظار زیاد از فرزند داشتن مثلا اینکه توی مهمونی باید ساکت بشینی
  10. عدم هماهنگی تربیتی پدر و مادر مامان میگه این کار بده بابا میگه خوبه
  11. الگوهای نامناسب مثلا پدر ومادری که زیاد با هم لجبازی میکنند لجبازی را در کودک خود تشدید میکنند

بهترین روش برای برخورد با لجبازی:

  1. هماهنگ بودن پدر و مادر
  2. داشتن برنامه ریزی روزانه غذا خوردنش بازی کردنش و خوابیدنش
  3. خواسته موجه کودک را حتما پاسخگو باشیم یعنی به او یاد بدهیم که قصد ما لجبازی کردن نیست
  4. یه جاهایی بهش حق انتخاب بدهیم
  5. جایگزین کردن مثلا بگیم اگه جیغ نزنی میریم و اینکارو میکنیم
  6. جملات خبری باشه تا دستوری مثلا بگیم وقته ناهاره نگیم الان باید ناهار بخوری
  7. گوش دادن فعالانه موثرترین روش است باید با بچه ها همدلی کنیم مثلا جیغ زد بهش بگیم چی میخوای عزیزم گرسنه ای؟ خوابت میاد؟ میخوای بازی کنیم؟
  8. با کودکان بالای 4 سال میتوان در مورد رفتارش صحبت کرد اول باید تذکر داد مثلا در جمع توی گوشش بگیم،در مرحله دوم تنبیه متناسب با عملش و حال و هوای کودک تنبیه کودک باید محروم کردن از چیز دلخواهش باشد

24 پاسخ

  1. من یک پسر۶ساله دارم.و بسیارحساسه و عصبی.مثلا گوشی بخوادمن بهش بگم نه.باتری کم داره.عصبی میشه حرص میخوره و من واقعا تحملم کمه.دوست ندارم اینطوری باشه.باخانواده ی همسرم زندگی میکنیم و اونها هم گاهی خیلی باهاش کلنجارمیرن.نمیدونم باید چیکارکنم.میشه راهنمایی کنین.

    1. سلام و وقت به خیر
      سبک فرزند پروری شما مشکل داشته و با توجه به اینکه با خانواده همسرتون زندگی میکنید باید قوانین فرزند پروری رو کامل اطلاعات
      داشته باشید و از خانواده همسرتون هم بخواهید که رعایت قوانین فرزند پروری را داشته باشند
      پسرتون احساساتش رو نمیشناسه او لحظه ای که عصبانی میشه باید احساستش رو درک کنید
      خودتون هم که عنوان کردید کم تحمل هستین باید از تکنیک های کنترل خشم و ریلکسشن استفاده کنید
      چون بچه ها الگو برداری از والدین میکنند و یاد میگیرند .
      marziyeh_rezaii12

  2. سلام دخترم ۴سال و نه ماهشه خیلی زودرنجه و بایه چیز خیلی کوچک سریع گریه میکنه و مرتبا هم سریه چیز کوچک عصبانی میشه و دادمیزنه ولی در عین حال هم خیلی مغروره و اجازه نمیده زمان گریه بغلش کنم .زمانی که مثلا میخوره زمین اگر جلوی چند نفر باشه بدترین حس دنیا بهش دست میده و به همه میگه بی تربیت( منظورش اینه ‌که چرا اون لحظه به من نگاه کردین) و به عبارتی نمیخواد شکستشو کسی ببینه وقتی هم میخوام بغلش کنم اجازه نمیده و هرچقدر هم بهش میگم که هیچ اشکالی نداره همه آدما بعضی وقتا میخورن زمین سرم جیغ میزنه و میگه برو اما تا خودمو میزنم به ندونستن ( یعنی این که من اصلا نفهمیدم خوردی زمین) و با یه موضوعی دیگه میام پیشش اونم خودشو میزنه به ندونستن ومیاد پیشم.
    به نظر شما چیکار کنم که از این مغرور بودن و این زودرنج بودن و عصبی بودن دست برداره؟

    1. سلام و وقت به خیر
      در زمانی که زمین میخوره به جای بغل کردنش بازخورد کلامی بدین
      مثلا خیلی احساس درد داری ؟ میخوای بیایی بغلم . میخوای کمکت کنم و یا اگر زیاد جدی نبوده
      تشویقش کنید که تو خیلی شجاعی آفرین خودت بلند شدی
      بهتره نحوه فرزندپروری شما بررسی بشه و اینکه در زمان خشم یا ناراحتی یا خوشحالی شما احساساتتون رو بیان کنید تا دخترخوشگلمون هم یاد بگیره احساساتش رو بیان کنه
      و دز زمان ناراحتیش باید بهش بازخورد از احساساتش بدین و هیچ نصیحت و راهکاری توی اون لحظه بهش ندین.

  3. پسر چهارسال و چهارماهه ام. خیلی زودرنج هست و زود گریه میکنه. اگه کسی اونو هل بده یا دستش بخوره بهش . اغلب گریه میکنه اشک زیادی میریزه و میاد تو بغلم به گریه کردن. نمیدونم چیکار کنم
    روزی هزار بار میگم قوی باش بهت افتخار میکنم. پسرخوبم. دوستت دارم. بغلش میکنم.
    تو رو خدا راهنمایی کنید تا این رفتاراشو درست کنه،
    اعتماد بنفسش چرا پایینه اخه
    خیلی ناراحتم

    1. سلام و وقت به خیر
      از اینکه دیر پاسخگو بودیم پوزش ما رو بپذیرید
      اینکه شما به فرزندتون میگید قوی باش درکی از مفهوم قوی بودن در ذهن بچه 4 ساله نیست
      بچه های 4 ساله مفاهیم عینی رو متوجه میشن و قوی بودن برای اون یک مفهوم انتزاعی
      با فرزندتون نمایش بازی کنید و در قالب نمایش های و نقشهایی که به خودتون و اون میدین اون مسئله رو اجرا
      کنید. توی بازی بگید شما رو هل بده و اون زمان با رفتار و کلام در بازی نشان بدین قوی بودن چه شکلی

  4. سلام پسری ۵ ساله دارم که با کوچکترین حرفی که از دیگران میشنوه گریه میکنه مثلا اگه یه نفربلند حرف بزنه و عصبی باشه پسر من میترسه و گریه میکنه تو خیابون اگه یه نفر با صدای بلند و داد چیزی بهش بگه پسرم گریه میکنه و زود میترسه لطف کنید راهنماییم کنید که چطور با پسرم رفتار کنم

    1. سلام و وقت به خیر
      از اینکه دیر پاسخ دادیم پوزش ما رو بپذیرید
      رابطه خودتون و همسرتون با فرزندتون رو ارزیابی کنید در رابطه با فرزندتون باید عشق غیر مشروط دریافت بکنه
      در محیط اطراف کودک رو بررسی کنید فردی هست که با داد و تهدید و صدای بلند رفتار بکنه حای در خانه پدر بزرگ و مادر بزرگ و مهد کودک
      در قالب بازی و نمایش و در نقشهای مختلف بازی به فرزندتان نشان بدین که از صدای بلند نباید بترسه و این یک واکنش رفتاری هستش بازی و نمایش به کودکان این فضا رو میده که هیجان و احساسش رو بیرون بریزه

  5. سلام من یه پسر ۶ سال دارم از کودکی کلن از وقتی بدنیا آمد حتی وقتی ۲ یا ۳ سالش بود اگر یه نفر یه چیز خیلی عادی هم بهش می‌گفت میزد زیر گریه تا اینکه فرستادمش تو مهد دیدم تو مهد کودکم سر چیزهای کوچیک خیلی گریه می‌کنه الان که ۶ سالش شد با دوستاش همسن سال هاش که بازی می‌کنه سر هر چیز کوچیکی گریه می‌کنه خیلی هم مظلومانه جدیدا از بس باباش دعواش کرده دیگه جلو ما گریه نمیکنه می‌ره یه جا قایم میشه گریه می‌کنه من نمی‌دونم واقعا باید چیکار کنم اگر ممکن من راهنمایی کنید تو خونه به حرف های من پدرش اونجوری نمیشه ولی با دیگران خیلی زیاد این اتفاق میفته

    1. سلام دوست عزیز
      قطعا این مساله ریشه در اتفاقی ناخوشایند داره که در کودکی برای فرزندتون اتفاق افتاده حتما به یک مشاور مخصوص کودکان و نوجوانان مراجعه کنید تا ریشه یابی بشه

  6. سلام. من یه پسر ده ساله دارم که وقتی یه اشتباهی رو انجام میده سعی میکنم که خیلی با احتیاط باهاش حرف بزنم و اونو آگاه کنم که اشتباه کرده ولی یکم که حرف میزنم تو چشمام نگاه میکنه و اشک میریزه و وسط حرفای من میره سمت اتاقش ، و من می موندم باید چ ها روشی پیش بگیرم تا ناراحت نشه و آگاه بشه از اشتباهش…
    لطفا کمکم کنید . سپاس فراوان

    1. سلام و وقت به خیر
      سعی کنید صحبتهاتون حالت نصیحت کردن نداشته باشه و خودش رو درگیر مسئله کنید و تز خودش
      نظر بخواهید که الان باید چی کار کنیم تو جای من بودی چه کار میکردی

      1. سلام پسرم ۱۲ سال و ۱۰ماه سن دارد هر مشکل کوچیکی پیش می‌آید سریع گریه میکنداینقد اشک میریزه زود هم عصبی میشه و بد دهنی میکنه البته خود من هم خیلی زود عصبانی میشم و خیلی هم مشکل داریم تو خونه باید چکار کنم

        1. سلام و وقت به خیر
          نوع رفتار والدین استرس های والدین و عصبی بودن والدین
          تاثیر مستقیم بر کودک داره ما نمی تونیم رفتاری رو که خودمون انجام میدیدم به کودکمون بگیم انجام نده
          فرزند شما در شروع دوران بلوغ هستش اون رو با این دوران و تغییرات این دوران آشنا کنید
          و روی رفتار و عصبانید خودتان کار کنید و حتما از مشاور کمک بگیرید
          ورزش و پیاده روی و تنفس عمیق بهتون کمک میکنه .
          شرایط فرزندتون یه شروع بلوغ هستش رو در نظ داشته باشید و مدارا کنید با اون چون دست خودش نیست هورمونهاشه
          و حتما عزت نفس و اعتماد به نفس فرزندتون رو بررسی کنید
          بهتره با یک مشاور نوجوان تخصصی مشاوره داشته باشید
          با مرکز ما تماس بگیرید و از مشاور نوجوان وقت بگیرید

  7. سلام. من یه دختر سه سال و هشت ماهه دارم که گاها بسیار لجباز می شه. مثلا موقع ناهار حاضر نیست اسباب بازیهاشو جمع کنه که سفره پهن کنیم. گاها با گریه، حرفشو به کرسی می نشونه، بعضی اوقات هم الکی گریه می کنه. اغلب همیشه صبح شاد از خواب پا می شه اما اغلب بعد از ظهر با گریه بیدار می شه. اینها طبیعی هستن یا ناهنجاری وجود داره و اگر جواب مثبته لطفا راهنمایی کنین.

    1. سلام و وقت به خیر
      لجبازی در این سن طبیعی و شما به عنوان والد باید در مورد این موضوع آگاهی داشته باشید
      سعی کنید به صورت بازی و مسابقه اون کار رو از دخترتون بخواهید
      خیلی از بچه ها در خواب بعد از ظهر مود و خلقشون تغییر میکنه اشکالینداره
      مدارا و توجا در اون تایم ها و از تکنیک حواس پرتی استفاده کنید

  8. سلام دخترم 6سالشه.خیلی حساسه، طوری که لباساش و اسباب بازیاش و همه چش کلا باید مرتب باشه، دوهفته اس که یهو میزنه زیرگریه، طوری که وقتی میریم بیرون و موقع برگشت به خونه هنوز نرسیده به خونه میگه مامان تو لباسامو دربیار و مرتب بزار سرجاش، یا دم به ساعت میگه موهاشو شونه کنم، یا میگه تو ببر دسشویی، همینکه میگم بزرگ شدی دسشویی میتونی بری چطور قبلا میرفتی میزنه زیر گریه،شامشو میخوره هنوز از سرسفره بلند نشده اشک تو چشاش میزنه زیرگریه میگم چی شه چرا گریه میکنی میگه نمیدونم. نگران لحظه بعدشه یعنی مسواک زدن لباس درآوردن یا شانه کردن موهاش رو برا خودش سخت میگیره، واقعا نمیدونم چجوری باید باهاش برخورد کنم که سراینجور چیزها گریه نکنه. ازمدرسه میاد تا میگم برو دخترم لباساتو دربیار دستاتو بشور اشک تو چشاش میگه تو دربیار، میگم چرا با گریه میگی میگه نمیدونم

    1. سلام و وقت به خیر
      این موضوع نیاز مند بررسی دقیق وعلت یابی و ریشه یابی هستش
      حتما حتما با ید به صورت حضوری با مشاور و کنخصص کودک مشاوره داشته باشید
      و دخترتون رو مورد ارزیابی قرار بدن

  9. باسلام
    دختر ۸.۵ سالم که الان کلاس سوم هست،جدیدا با دلایل کوچک که در مدرسه اش پیش میاد ،میاد خونه وگریه می کنه وخیلی زودرنج شده ،درصورتی که اصلا اینطور نبود ،خیلی نگران هستم.
    لطفا راهنمایی بفرمایید
    باتشکر

    1. سلام و وقت به خیر
      از اینکه دیر جواب میدهیم عذر ما رو بپذیرید.
      حتما از دختوتون بپرسید که چه موضوعاتی در مدرسه اون رو ناراحت میکنه و در مورد اونها با اون صحبت کنید. دوستان دخترتون رو بشناسید و فضایی ترتیب بدین که با مادرهای اونها بیرون برید. روی اعتماد به نفس و عزت نفس دخترتون با تائید و تشویق کار کنید . زمان بزارید و با اون بازی کنید

  10. سلام پسرم دوسالشه.من افسردگی بعد از زایمان گرفتم و بصورت خشونت نشونش میدادم.تا چند ماه پیش سرش داد میزدم و شبا با عذاب وجدان میخوابیدم که الان همیشه دارم.پسرم اوایل اهمیت نمیداد و میخندید یا بازی میکرد.ولی چندماهه با هر صدای بلندی میره تو خودشو لب میچینه.بشدت آروم شده کنجکاویاش.من بسیار نگرانم

    1. سلام و وقت به خیر
      اینکه یه بازه زمانی حال خوبی نداشتین و با فرزندتون رفتار مناسب نداشتین اشکال نداره خودتون رو سرزن نکنید
      تایم های یک ساعتع در روز رو بزارید که فقط مخصوص کودکتون باشه و در این تایم ها کار دیگه ای نکنید
      فقط بازی در بازی بگذارید اون انتخاب بکنه و در نقش های حیوانات هیجان ها رو تخلیه کنید مثلا دبالش بدویین مثلا دعوا کنید بگذارید اون احساساتش رو بیرون بریزه
      در شرایط عادی خیلی در آغوش بگیرید و نوازش کلامی و لمسی داشته باشید و از جملات مثبت و تحسینی استفاده کنید

  11. باسلام و عرض ادب
    دختر ۴سال و ۴ماهه ای دارم که در حالت علدی خیلی شاد و پرانرژی هست اهل صحبت و بازیه اما خیلی زود گریه میکنه.سرهرچیز کوچیکی بسرعت اشک میریزه و ناراحت میشه.
    من اغلب اوقان مهربون و خوش برخوردم نوازش و بغل کردن و بازی هم داریم باهم ولی گاهی عصبی میشم و دعواش میکنم.
    خصوصا وقتایی ک بی دلیل گریه میکنه.
    ممنون‌میشم راهکار بدین که باید چیکار کنم؟

    1. سلام و وقت به خیر
      زمانهایی که بی دلیل گریه میکنه به جای دعوا سعی کنید خنثی باشید و هیچ توجهی نکنید
      حتی دعوا توجه منفی برای کودکانه به جاش بگید که هر وقت گریه ات تموم شد بیا باهم حرف بزنیم
      و در قالب نمایش با عروسک ها همین داستان رو نمایش عروسکی کنید که خودش هم در اون نمایش باشه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سرپرست نویسندگان
دکتر مریم عبداللهی- مشاوره خانواده و کودک

مریم عبدالهی

ارشد روانشناسی عمومی
مشاوره ازدواج، مشاوره فردی

رزرو یک جلسه مشاوره